Een eerlijk debat over de meerwaardebelasting: solidariteitsbijdrage of de zoveelste fiscale koterij?

05-02-2025

(door Klaasjan Creemers) - Wie pleit voor eerlijke fiscaliteit en een meerwaardebelasting tezelfdertijd immoreel noemt, is intellectueel oneerlijk, stelt Brusselaar Klaasjan Creemers. Samen met het regeerakkoord van De Wever I werd ook de solidariteitsbijdrage, oftewel de fameuze meerwaardebelasting, geïntroduceerd. Een extra belasting in een land dat wereldkampioen is wanneer het aankomt op belastingdruk, lijkt te veel van het goede. Toch is het debat genuanceerder dan dat.

De Wever I legde deze week de eed af als nieuwe regering en verdient, op basis van de centrumrechtse blauwdruk die met het regeerakkoord wordt neergelegd, meer dan het voordeel van de twijfel. Onhoudbare pensioenstelsels aanpakken, werkloosheidsuitkeringen beperken in de tijd, lasten op arbeid naar omlaag, de Senaat afschaffen, etc. We weten al langer dat België dringend alle zeilen moet bijzetten opdat ze haar status als welvaartsstaat kan blijven behouden, en dit regeerakkoord lijkt eindelijk ook de eerste zeilen te heisen. Een Vlaams-nationalist die het land de juiste richting in stuurt. C'est du Belge, quoi.

"Een Vlaams-nationalist die het land de juiste richting in stuurt.
C'est du Belge, quoi."


Ook de meerwaardebelasting ziet dus het licht. Voor de ene is het slechts een druppel op een hete plaat, de andere bestempelt ze als crimineel. Enter het debat over "eerlijke" fiscaliteit

Historisch gezien heeft België een disproportioneel hoge belastingdruk op arbeid. In 2024 ging er van elke 100 euro die een bedrijf aan loonkosten betaalt 52,7 euro naar de overheid. Geen enkel land doet beter, en het is alleen al daarom noodzakelijk dat deze lasten omlaaggaan. Historisch gezien ook, wordt kapitaal in België minder belast. Dit stamt uit een tijd waarin arbeid de voornaamste bron van inkomen was en kapitaalaccumulatie voornamelijk diende om economische groei te stimuleren.

Tegenwoordig vormen kapitaalwinsten echter steeds meer een vorm van inkomen. Dit fenomeen wordt gedreven door de verschuiving van een industriële naar een dienstgerichte economie, de opkomst van online beleggingsplatforms en een groeiende aandacht op beleggen en financiële planning. De Wever I erkent deze shift in haar regeerakkoord, onder meer door beperkingen die gepaard gaan met aandelenbeleggingen te verminderen.

>> Klaasjan Creemers, Klaasjan Cremers is 28 jaar, vrijdenkend en woont in Brussel
>> Klaasjan Creemers, Klaasjan Cremers is 28 jaar, vrijdenkend en woont in Brussel

Het valt bijgevolg perfect te verdedigen dat een meerwaarde uit kapitaal (lees: een vorm van inkomen) in beperkte mate aan een belasting wordt onderworpen. Een tarief dat rekening houdt met de risico's, langetermijnfocus en de impact op economische groei die eigen zijn aan kapitaalinvesteringen betreft een eerlijke fiscale maatregel in de 21ste eeuw.

Toch mag hier het debat niet stoppen. Een belasting is meer dan enkel een rekensom van inkomen en herverdeling: ze beïnvloedt ook het gedrag in de samenleving en stimuleert of ontmoedigt (ondernemers)initiatief. Een doordacht fiscaal beleid moet dan ook meer zijn dan louter een zoektocht naar extra inkomsten. En laat nu juist daar het fiscale schoentje knellen.

Een overheid moet mensen aanmoedigen en overtuigen om de ondernemersmouwen op te stroppen, zodat meerwaarde wordt gecreëerd en we de belofte blijven waarmaken dat het morgen beter zal zijn dan vandaag. Wie vandaag onderneemt in dit land komt al in aanraking met een federale vennootschapsbelasting, roerende voorheffing, verhoogde sociale bijdragen, beurstaksen, een effectentaks, en ga zo maar verder. Een stabiel en transparant fiscaal kader is daarom cruciaal voor het stimuleren van ondernemerschap en economische groei. Zonder structurele hervormingen en een meer doordachte verlaging van de verschillende lasten, wordt de meerwaardebelasting slechts een toevoeging aan ons fiscaal doolhof waar we zo dringend van af moeten.

"Zonder structurele hervormingen wordt de meerwaardebelasting slechts een toevoeging aan ons fiscaal doolhof waar we zo dringend van af moeten."

De verschillende fiscale koterijen en hoge lasten ondergraven een veilig klimaat voor ondernemers, hetgeen essentieel is om onze welvaartsstaat te kunnen blijven garanderen in de toekomst. Een lagere vennootschapsbelasting, een lagere roerende voorheffing of een verdere verlaging van de lasten op arbeid zijn daarbij onmisbare maatregelen die ondernemerschap aanmoedigen. Het risico bestaat dat een zoveelste fiscale maatregel zonder bredere hervorming enkel leidt tot meer wantrouwen en een verdere afkalving van het investeringsklimaat. Het laatste dat we in dit land nodig hebben.

De werkelijke uitdaging voor De Wever I ligt daarom niet in het invoeren van nog een belasting, maar in het diepgaander hertekenen van het Belgische belastingsysteem.

Als we écht werk willen maken van eerlijke fiscaliteit, moeten regeringen op alle niveaus durven kijken naar het grotere geheel. De meerwaardebelasting an sich is verdedigbaar binnen een modern en evenwichtig fiscaal kader. Deze invoeren met de beperkte lastenverlaging die nu op tafel ligt is dat veel minder.

Klaasjan Cremers is 28 jaar, vrijdenkend en woont in Brussel